Lær mer om våre smålån og kjøretøylån

Du vurderer ein avtale om nedbetalingskreditt, eller gjeldsbrevlån som det også heiter. Det kan ha mykje å seia for økonomien din i mange år framover. Les derfor grundig gjennom denne forklaringa, sjølve kredittavtalen og dei “Standardiserte europeiske opplysningar om forbrukarkreditt” (SEF-opplysningar). Ta kontakt med oss i banken om det er noko som er uklart – me ønskjer at du skal forstå avtalen fullt ut før du signerer.

Nedbetalingskreditt passar best når du treng eit bestemt beløp og gjerne til store innkjøp, til dømes kjøp av bustad eller bil. Dersom du tek opp lån saman med andre vil de alle vera ansvarlege for å betala tilbake heile lånet.

Dersom du har behov for løpande kreditt som kan svinga litt frå månad til månad, til dømes for å jamna ut store utgifter som kjem med ujamne mellomrom, kan ein avtale om personkreditt eller eit kredittkort ofte vera ei betre løysing. Ei anna moglegheit er såkalla rammekreditt med pant i bustad, der du kan trekkja på kreditten innanfor den avtalte kredittrammen.

Det kostar å ta opp kreditt, både i form av renter og etableringsgebyr osb. Kostnadene kan auka med høgare renter. Du bør derfor spara noko og skaffa deg ein buffer til uventa utgifter.

I SEF-opplysningane finn du effektiv rente. Denne omfattar i prinsippet alle kostnader ved kreditten, og blir berekna på same måte av alle kredittytarar. Effektiv rente er derfor eit godt hjelpemiddel om du vil samanlikna tilbod frå fleire bankar.

I tillegg til renter må du nedbetala sjølve kredittbeløpet ved avdrag. Som regel bruker bankane såkalla annuitetslån, og gjerne ved månadlege terminar.  Med terminbeløp siktar ein til summen av avdrag, renter og kostnader, kort sagt: Det du skal betala til banken kvar månad.

Ved eit annuitetslån er terminbeløpa like store i heile løpetida til kreditten, føresett at renta er uendra. I og med at lånet er størst i starten, før du har nedbetalt noko særleg, vil renta utgjera ein større del av terminbeløpet då. Etter kvart vil lånet og renta i kroner bli mindre, og avdraget utgjera ein større del av kvart terminbeløp. Dersom du ønskjer å betala ned lånet raskare, bør du innbetala ekstra avdrag.

Nokon bankar tilbyr alternativt eit såkalla serielån, der avdraget kvar månad er like stort. I tillegg kjem renter og kostnader. Då lånet er størst i starten, og med det også rentebeløpet, vil dei månadlege terminane vera størst til å byrja med og så bli mindre etter kvart.

Fordelen med annuitetslån er eit fast terminbeløp, som i starten er lågare samanlikna med eit serielån med same løpetid. Ulempa er at lånet blir nedbetalt langsamare i starten. Føresett uendra rentesats, vil du derfor betala meir i renter i sum ved eit annuitetslån. Våre smålån og kjøretøylån er av typen annuitetslån med flytande rente.

• Det er alltid ein viss risiko knytt til å ta opp eit lån. Det er ein langsiktig avtale som bind økonomien din i mange år framover. Sjølv om banken gjennomfører ei kredittvurdering av deg, kan det oppstå uventa omstende. Dette kan til dømes vera at du går ned i lønn, går gjennom eit samlivsbrot eller får auka levekostnader.
• Risikoen for høgare rente.
• Sørg for at du har ein livssituasjon, ei inntekt og ei gjeld etter låneopptaket som er i tråd med forventningane dine.
• Dersom det er nødvendig med tilleggstryggleik for å oppnå ønskt lånesum, er det viktig at du tenkjer gjennom kva dette betyr. Dette vil innebera eit større lån og høgare økonomiske utgifter for deg, og ei økonomisk forplikting for den som stiller tilleggstryggleiken. Slik tilleggsgaranti kan til dømes vera realkausjon frå nær familie eller andre (pant i bustaden deira). Banken kan krevja betaling av realkausjonisten dersom du ikkje betaler lånet.
• Dersom du ved kjøp av bustad skal inngå avtalar som leie før eige, garantiar frå sel, avtale om deleie eller liknande, er det viktig at du set deg grundig inn i kva dette inneber for kjøpet ditt.

Mange nedbetalingskredittar er sikra med pant i bustad. Ved lån sikra med pant i bustad har du ei områdingstid på minst 7 dagar. I andre tilfelle vil du kunna angra på kredittavtalen innan 14 dagar. Dersom du nyttar angreretten, må du likevel betala renter for den tida du har utnytta kreditten, og eventuelle etableringskostnader.

Du kan når som helst velja å nedbetala kreditten heilt eller delvis. Ved slik førtidig tilbakebetaling betaler du renter for den utnytta kreditten berre fram til du har betalt tilbake det. Unntak gjeld for fastrentelån, som forklart nedanfor.

For å gjennomføra avtalen med kunden og for å etterleva lovpålagde plikter vil kredittytar behandla personopplysningar om kunden. Dette vil mellom anna vera identifikasjons – og kontaktopplysningar, kredittopplysningar, inntekter, utgifter, eigedelar og gjeld. For ytterlegare informasjon om kredittytars behandling av personopplysningar og for kontaktinformasjon til personvernombod eller annan ansvarleg, sjå personvernerklæringa til kredittytar.

Lånet spring ofte over mange år, og kostnadene for banken til innlån vil som regel endra seg. Derfor har banken rett til å endra avtalen etter finansavtaleloven.

Det vanlege er å avtala flytande rente. Då vil banken kunna endra renta med to månaders varsel, dersom det ligg føre ein sakleg grunn.

Du kan alternativt avtala fastrente for t.d. tre, fem eller ti år. Då kan banken ikkje setja opp renta i denne perioden. Ulempa ved fastrente er at dersom det alminnelege rentenivået fell, vil du ikkje få gle av lågare rente før perioden med fast rente er over. Og viss du ønskjer å innfri lånet i denne perioden, og rentenivået då er lågare enn ved starten av perioden, må du betala banken ei rentetapserstatning. Fastrente passar derfor best som ei slags forsikringsordning, dersom du ikkje vil tola særleg høgare rente enn dagens når du tek opp lånet, eller for ein del av låna dine.

Nokon bankar tilbyr renteberekning ved såkalla referanserente med tillegg av ein margin. Ei referanserente blir berekna av ei offentleg tilgjengeleg kjelde, slik at lånerenta di til dømes blir knytt til NIBOR eller Nowa som blir fastsett av Nore eller Noregs Bank. Valutalån blir gjerne fastsett til referanserenta i ho avtalte valuta. Aukar referanserenta på grunn av endringar i styringsrente eller etterspurnad i marknaden, vil også lånerenta di gå opp straks og utan varsel. Går referanserenta ned, blir lånerenta sett ned på same måte.

Hos oss tilbyr me berre flytande rente på våre kjøretøylån og smålån.

I visse tilfelle har banken rett til å heva kredittavtalen, dvs. krevja at lånet blir i sin heilskap betalt tilbake etter eit kort varsel. Det gjeld til dømes dersom du mislegheld kredittavtalen vesentleg, du døyr eller går konkurs e.l. I varselet vil banken gi ein frist for å retta på forholdet, til dømes til å stilla ny garanti.

Dersom du ikkje betaler lånet ditt, vil det innan kort tid/få ubetalte avdrag medføra

• misleghald og inndrivelse av lånet som kan medføra store ekstra kostnader,
• forseinkingsrenter, som er høgare enn avtalt lånerente
• tvangssal av panteobjektet
• betalingsmerknader
• det kan også påføra eventuelle samskyldnere eller realkausjonistar problem og medføra at desse får eit krav mot deg. Eit slikt misleghald og ein betalingsmerknad kan igjen gi deg problem med å få nye lån.

Ta kontakt med banken snarast mogleg dersom du ikkje klarer å betala renter eller avdrag på lånet, til dømes dersom du blir arbeidsledig, går gjennom eit samlivsbrot eller andre uventa hendingar.

Dette er ei kortfatta og forenkla forklaring. Dei fulle vilkåra finn du i kredittavtalen.

 

Du finn alminnelege kredittvilkår for våre kjøretøylån her.

Du finn Standardiserte europeiske opplysningar om forbrukarkreditt for våre kjøretøylån her.

Du finn alminnelege kredittvilkår for våre smålån her.

Du finn Standardiserte europeiske opplysningar om forbrukarkreditt for våre smålån her.